OECD 2022 Dijital Ekonomi Politikaları Raporları
Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Aralık 2022’de İspanya’da gerçekleştirilen Dijital Ekonomi Politikaları Komitesi Bakanlar Toplantısı için dört bölümden oluşan bir rapor hazırladı. Bu yazıda, bahsi geçen dört rapordan alıntılar yapılarak dijital ekonomilere yönelik ön plana çıkan gelişmeler ve konular tartışılmaktadır.
“Küresel Ekonomi için Dijital Sağlayıcılar” raporunda çevrimiçi platformlar, sınır ötesi veri akışı ve dijital güvenlik konuları tartışıldı. Çevrimiçi platformlar bireylere ve firmalara sağladıkları faydanın yanı sıra özellikle rekabet ve tüketicinin korunması alanlarında çekinceler de oluşturuyorlar. Sonuç olarak da firmalar ve tüketiciler açısından maliyetler ve belirsizlikler artmakta ve ülkeler arası işbirliği ihtiyacı oluşmaktadır. Sınır ötesi veri akışı ise özellikle tedarik zincirlerinde çeşitli iyileştirmeler sağlasa da yine özellikle veri akışı sebebiyle hükümetlerin yapacağı düzenlemeler ve oluşturulacak politikalar yönünde soru işaretleri ortaya çıkmaktadır. Dijital güvenlik başlığında ise her ne kadar dijital dönüşüm ile büyüme elde edilmiş olsa da çevrimiçi hizmetlerin ve birbirine bağlanmış ürünlerin güvenliği özellikle tüketici güvenini ve tüm sistemi küresel olarak çeşitli tehditler altında bırakmaktadır.
“Dijital Politikalar ile Daha İyi Toplumlar İnşa Etmek” başlıklı rapor öncelikle dijital farklılaşmaların nasıl birleştirilebileceğini incelemektedir. Özellikle kır-kent farklılığı, farklı gruplar arasındaki sosyo-ekonomik değişkenler kaynaklı yetenek farklılıkları ve teknoloji benimseme seviyesindeki farklılıklar toplum içindeki eşitsizlikleri artırma tehlikesi doğurmaktadır. Çevrimiçi zararlı içerikler özellikle yanlış bilgilendirme ve bilgi çarpıtma açılarından toplulukları kutuplaştırmakta ve demokrasiye tehdit oluşturmaktadır. Son olarak, iklim değişikliği ile mücadelede dijital teknolojilerin dikkatli kullanımı ile olumsuz çevresel etkileri azaltmak mümkün olabilecektir.
Üçüncü rapor “Dijital Dönüşümde İnsanları İlk Sıraya Koymayı” ele almaktadır. Rapor, güvenilir bir çevrimiçi ortamın oluşumunun tüketici, çalışanlar ve bireyler açısından sağladığı iyileştirmeler ve fırsatlara vurgu yaparken yine çevrimiçi sahtekârlıklara, zorlaştırılmış çalışma koşullarına, algoritmik önyargılara, zararlı içeriklere sebep olabileceğini de ifade etmektedir.
Son rapor ise “Yapay Zekânın ve Gelişen Teknolojilerin Gücünü Kullanmanın” önemine vurgu yapmaktadır. Bu teknolojiler oluşturdukları fırsatlar ile toplulukları yeniden yapılandırır ve ekonomik büyümeyi mümkün kılarken oluşturdukları tehditler sebebiyle yönetişim açısından düzenlemelere ihtiyaç ortaya çıkmaktadır. Özellikle mahremiyetin ihlali, yaygınlaşan gözetim, güvenlik ve emniyete yönelik tehditler ile birlikte çevrimiçi bağımlılık ve sanal saldırılar da tehdit oluşturmaktadır.
Dijitalleşmeyle birlikte ortaya çıkan ve yukarıda bahsi geçen tüm fırsatlara ve tehditlere yönelik olarak küresel boyutta düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu aşikârdır. Raporlar, uluslararası seviyede işbirliği, çok paydaşlı ve kapsayıcı çözümler ile haklar, çıkarlar ve değerler üzerinden politikalar tasarlanmasının önemine vurgu yapmaktadır. Bu çerçevede özellikle teknik çözümlerin yanı sıra etik standartlar, eğitim ve farkındalık kampanyaları da raporda vurgulanan çözümlerdendir. Raporlar, bahsi geçen politikaların tasarlanması ile birlikte güçlü dijital ekosistemlerin oluşturulmasının ve sonuçta da hükümetlerin, işletmelerin ve bireylerin gelişmelerden olumlu şekilde faydalanmasının mümkün olduğunu ifade etmektedir.
Prof. Dr. Gökhan Özertan
